دیروز دو زمینلرزه با بزرگی 6.2 و 6.1 در مقیاس ریشتر، درحالی مناطقی از شمال غرب کشور را لرزاند که به گفته معاون پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، وقوع دو زمینلرزه بزرگ با این فاصله زمانی در فلات ایران بیسابقه بوده است.
دکتر مهدی زارع در در پاسخ به این سوال همشهری که آیا این دو زلزله را باید دو زمینلرزه مستقل درنظر گرفت یا زلزله دوم و 6.1 ریشتری پسلرزه اولی محسوب میشود، این چنین میگوید: از نظر ریاضی باید دومی را که شدت کمتری داشته پسلرزه به حساب بیاوریم، اما از آنجاییکه شدت هر دو زمینلرزه تقریبا به یک اندازه بوده است بهتر است آنها را دو زمینلرزه مستقل حساب کنیم که فاصله زمانی بسیار کمی داشتهاند.
وی ادامه میدهد: بهخاطر نمیآورم که در فلات ایران دو زمین لرزه بزرگ با این فاصله زمانی 11 دقیقه روی داده باشد، اما در سال 1347 در منطقه دشتبیات دو زمینلرزه بزرگ با فاصله چندین ساعت روی داده است.
به گفته دکتر زارع، پهنه گسل جنوب اهر باعث وقوع این دو زمینلرزه بوده که هر دو در عمق حدود 9 کیلومتری زمین اتفاق افتادهاند.
این گسل روند شرقی- غربی دارد و سازوکار زلزله فشاری با مولفه امتداد لغزش بوده است.
اما چرا دو زمینلرزه بزرگ در فاصله 11 دقیقه در این منطقه روی داده است؟ دکتر زارع در پاسخ به این سوال میگوید: باید بررسیهای بیشتری انجام دهیم که با اعزام تیمهای کارشناسی به منطقه این کار در دست انجام است. اما برآوردهای اولیه ما نشان میدهد این گسل مسبب این دو زمینلرزه در یک زون یا پهنه گسل بوده ولی در واقع دو قطعه گسل مجزا موجب زمینلرزهها شده است و قطعه اول گسل که تکان خورده باعث شده قطعه دوم گسل هم حرکت کند، درست مانند بازی دومینو.
معاون پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه رخ دادن دو زلزله با بزرگای بیش از 6 ریشتر در تبریز از بروز زلزلهای با بزرگای بیش از 7 جلوگیری کرده، ادامه میدهد: تا ساعت 14 امروز 70 پس لرزه با بزرگی بیش از 3 ریشتر به ثبت رسیده و بزرگترین پسلرزه در ساعت 2 و 54 دقیقه بامداد با بزرگی 5 ریشتر بوده است.
به گفته دکتر زارع معمولا زلزلههای که با بزرگی بیش از 6 ریشتر و درفاصله نزدیک به زمین روی میدهند، تا چند هفته و حتی چند ماه پسلرزه دارند اما به تدریج از تعداد و شدت پسلرزهها کاسته میشود.